Autyzm to odmienny od typowego sposób rozwoju człowieka, objawiający się różnicami w sposobie komunikacji, nawiązywania relacji, wyrażania emocji, uczenia się oraz różnorodnym schematem zachowań. Każda osoba z autyzmem jest indywidualnością, a wymienione wcześniej cechy mogą występować w różnym natężeniu.
Dotyczy wielu obszarów funkcjonowania i sprawia, że osoby nim dotknięte rozwijają się inaczej. Autyzm jest obecnie diagnozowany w Polsce u 1 na 100 dzieci. Objawy autyzmu dotyczą w dużej mierze sfery komunikacji. Dziecko z autyzmem może mieć problemy z nawiązywaniem kontaktów oraz zwykłą rozmową z innymi. Wiele dzieci z autyzmem ma opóźniony rozwój mowy lub nie mówi wcale. Często nie patrzą w o czy, nie reagują n a s woje i mię. Duże trudności może s prawić zrozumienie intencji i zachowań ludzi w najbliższym otoczeniu. Autyzm może przejawiać się również problemem w wyrażaniu własnych emocji i rozumieniu wewnętrznych przeżyć. Na pierwszy rzut oka może się mylnie wydawać, że osoby ze spektrum autyzmu nie lubią kontaktu z ludźmi, w rzeczywistości zazwyczaj chcą nawiązywać przyjacielskie relacje, jednak sprawia im to trudność ze względu na posiadanie niewystarczających umiejętności w tym zakresie.
Objawy autyzmu
Pierwsze sygnały autyzmu u dziecka można zauważyć przed 3 rokiem życia. Zdarza się jednak, że pierwsze niepokojące objawy pojawiają się już w okresie niemowlęcym. Charakterystycznymi objawami mogącymi predysponować do zaburzeń ze spektrum autyzmu jest brak kontaktu wzrokowego i niezainteresowanie obecnością innych ludzi. Dzieci z autyzmem często nie podążają wzrokiem za pokazywanymi przedmiotami, nie reagują na inicjowaną zabawę i wykorzystują zabawki w nietypowy sposób (np.: układanie zabawek w ciągi, przyglądanie się elementom przedmiotu, stukanie przedmiotami lub machanie nimi). Autyzm u dziecka może objawiać się również brakiem interakcji. Dziecko nie robi pa pa, nie przesyła buziaczków.
Znaczne trudności sprawia mu naśladowanie osób w jego otoczeniu. Częstym symptomem mogącym sugerować autyzm jest sytuacja, gdy dziecko zaczyna mówić znacznie później niż rówieśnicy. Zdarza się również, że dzieci, które zaczynały mówić pierwsze słowa, przestają się komunikować.
Pierwsze sygnały autyzmu
U nas na szczęście chłopcy mają prawidłowy rozwój. Jednak mimo to jesteśmy tolerancyjni i z pokorą tłumaczymy, kiedy spotkamy się z osobami posiadającymi autyzm. Objawy predysponujące do zaburzeń ze spektrum autyzmu, kiedy dziecko:
- nie mówi lub ma kłopoty z mówieniem
- nie wchodzi w relacje i interakcje z innymi ludźmi
- przejawia stereotypowe zachowania i zabawy (np. trzepie rączkami, używa nietypowych przedmiotów do zabawy, układa zabawki w długie rzędy).
- nie nawiązuje kontaktu wzrokowego
- nie naśladuje
- nie wykonuje prostych poleceń (usiądź, daj)
- ma trudność z koncentracją uwagi
Polacy mają bardzo niewielką wiedzę na temat autyzmu. Często utożsamiamy go z chorobą, lub ponadprzeciętną inteligencją (czyli zespołem sawanta). Częściej jednak nie potrafimy w ogóle rozpoznać autyzmu i kiedy się z nim stykamy, zwyczajnie nie mamy pojęcia, jak się zachować. Fundacja JiM zadała to pytanie osobom z autyzmem i ich opiekunom. Jaki obraz wyłania się z raportu? Aż 69% badanych spotkało się w miejscach publicznych z dyskryminacją z powodu autyzmu.
W związku z tym 77% procent respondentów odpowiedziało również, że opuszczenie domu jest dla nich stresujące, a 52% przyznało, że ten stres powoduje, że w ogóle unikają wyjść z domu! A co spotyka ich, kiedy już odważą się wyjść? Niestety, nic dobrego. Aż 60% doświadczyło krytycznych spojrzeń, niewiele mniej (46%) spotkało się z negatywnymi komentarzami, a więcej, niż co dziesiątą osobę zaatakowano słownie lub fizycznie. Tylko 2% spotkało się ze współczuciem. A przecież wystarczy zrozumieć – czym jest autyzm, jak się objawia i jak zmienić siebie, aby pomóc osobom z autyzmem lepiej funkcjonować w świecie. Wystarczy zrozumieć, aby osobom z autyzmem żyło się lepiej.
Jak może wyglądać autyzm? Pomyśl, czy kiedyś spotkałeś się z jedną z podobnych sytuacji:
· Znajomy, który nie potrafi usiedzieć w miejscu na zajęciach – chodzi po sali, trzepie rękami, mówi w dziwny sposób.
· Koleżanka ze szkolnej ławki, która nigdy nie żartuje, a na dowcipy odpowiada ze śmiertelną powagą, nie rozumie metafor, zyskując miano klasowej „kapitan oczywistej”.
· Brat sąsiada, który nigdy nie wychodzi z domu w słoneczne dni, bo „pali go cała skóra”.
· Dziecko w autobusie, które buja się na boki i uderza rękami w siedzenia, chociaż mama od kilku przystanków próbuje je uspokoić.
Znasz to? To właśnie przykłady zachowań osób, które mogą mieć autyzm – żyją w świecie, w którym bodźce takie jak światło, dźwięk, dotyk, zapach, nabierają cech, które potrafią powodować fizyczny ból. To świat, w którym brak miejsca na niedopowiedzenia i spontaniczne wypady za miasto, gdzie kredki muszą być ułożone w rzędzie i według kolorów, a zupa zawsze o takim samym smaku i konsystencji. Nigdy nie zrozumiesz do końca tego, co czują osoby ze spektrum autyzmu, ale możesz zrozumieć, czym jest autyzm.
Jeżeli zauważysz, któreś z powyższych sygnałów u dziecka, poproś o skierowanie do placówki oferującej diagnozę, takiej jak Klinika JiM lub skorzystaj z prywatnych poradni.
A co możesz zrobić już teraz?
Wejdź na stronę www.polskananiebiesko.pl i poznaj historie dzieci z autyzmem. Poznaj ich punkt widzenia, poczuj to, czego doświadczają rodzice i opiekunowie, którzy najmocniej odczuwają dyskryminację swoich dzieci. Każda historia ma własne, wyjątkowe hasło – tak, jak wyjątkowe jest każde dziecko. Na stronie kampanii znajdziesz generator haseł. Użyj generatora i wylosuj hasło wraz z historią – podaj je dalej w swoich kanałach social media. Niech inni też zrozumieją, czym jest autyzm!
Chcesz zaangażować się bardziej?
Fundacja JiM chce zrealizować program edukacyjny w szkołach – dzięki niemu już dzieci w podstawówce będą wiedziały, czym jest autyzm i jak reagować na trudne zachowania. Specjaliści Fundacji chcą kształtować wrażliwość młodych ludzi, aby nie reagowali śmiechem albo agresją na „dziwne” zachowania swoich kolegów i koleżanek. Jeśli wszyscy razem zaświecimy przykładem, to musi się udać! W zamian za wsparcie tej świetnej inicjatywy otrzymasz okolicznościową torbę kampanii Polska na niebiesko i e-book na temat autyzmu, wraz z poradami, jak zachowywać się wobec osób z autyzmem.
To co, świecisz z nami na niebiesko?
Zainteresował Cię ten post? Miło mi będzie, kiedy:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz